قفسه پرورش قارچ و آنچه که در مورد آن باید بدانید
کسب و کار پرورش قارچ از جمله مشاغلی است که نیاز به قفسه دارد. همانطور که می دانید از قفسه برای چیدمان بهتر، ایجاد نظم و استفاده کارآمدتر از فضا در فروشگاه ها و کارخانه ها، منازل و … استفاده می شود. در کسب و کار پرورش قارچ نیز از قفسه به منظور استفاده بهینه از فضا استفاده می شود. قفسه پرورش قارچ این امکان را فراهم می کند که حداکثر استفاده را از فضای سالن نماییم و فضای قابل کشت را حداکثر نماییم.
قفسه پرورش قارچ بسیار با اهمیت است. بنابراین باید نهایت توجه و دقت را در طراحی و اجرای آن داشت. چرا که اگر قفسه بندی آنطور که باید اجرا نشود، صاحب کسب و کار متضرر خواهد شد. در این مقاله درباره قفسه پرورش قارچ و نکات مهم آن صحبت خواهیم نمود با ما همراه باشید.
دلیل نیاز به قفسه برای پرورش قارچ
همانطور که گفتیم قفسه بندی این امکان را فراهم می کند که فضای در دسترس بیشتری برای پرورش قارچ در اختیار داشته باشیم. علاوه بر این قفسه بندی به دلیل ایجاد نظم و چیدمان مناسب باعث می شود کنترل خوبی بر دما، میزان نور و رطوبت فضای سالن داشته باشیم. در نتیجه کمک زیادی به افزایش بهره وری می نماید. علاوه بر این استفاده از قفسه برای سالن های پرورش قارچ چند مزیت عمده دارد که عبارتند از:
- جلوگیری از آسیب وارد شدن به کمپوست و قارچ های موجود در قفسه ها به دلیل فاصله گیری طبقات از کف سالن
- استفاده حداکثری و بهینه از فضا و افزایش راندمان سالن (با قفسه بندی صحیح سالن پرورش قارچ می توان سطح تولید قارچ سالن با 100 متر مربع را تا 300 متر مربع افزایش داد.)
- جمع آوری و بررسی آسان تر وضعیت قارچ ها در هر طبقه
- جریان مطلوب هوا در تمام نقاط سالن
آشنایی با انواع قفسه بندی سالن پرورش قارچ
قفسه پرورش قارچ در جنس های مختلفی تولید و اجرا شده است. قفسه بندی با چوب و بتن ، لوله گالوانیزه و پروفیل صنعتی از این جمله اند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
قفسه بندی با استفاده ترکیبی چوب و بتن
در گذشته برای قفسه پرورش قارچ، قفسه ها را با ترکیبی از بتن و چوب می ساختند. به طوری که ستون ها از بتن و برای ساخت کف قفسه از چوب استفاده می نمودند. این نوع قفسه ها بسیار مستحکم بودند و همچنین هزینه اجرایی پایینی نیز داشتند. اما معایب زیادی نیز داشت. به طور مثال نظافت آن بسیار مشکل بود و آلودگی زیادی ایجاد میشد. فضا به اندازه کافی روشنایی نداشت. یکی از مهمترین معایب آن عدم امکان توسعه و گسترش این نوع قفسه بود. با گذشت زمان و وجود معایب زیادی که این نوع سازه داشت به مرور از چرخه قفسه بندی خارج شد.
قفسه بندی با استفاده از لوله گالوانیزه
قفسه بندی با استفاده از لوله گالوانیزه نیز نوع دیگری از قفسه پرورش قارچ می باشد. در گذشته از لوله های آهنی استفاده می شد اما به دلیل عمر کوتاه و پوسیدگی کنار گذشته شد. امروزه به جای لوله آهنی از لوله های گالوانیزه استفاده می نمایند. این نوع قفسه بندی هزینه پایین و مقاومت خوبی دارد. به همین دلیل در ایران محبوب است. اما این نوع قفسه بندی نیز ضعف هایی دارد. به طور مثال این نوع قفسه بندی نیاز به جوشکاری در نقاط مختلف برای ساخت سازه دارد. به همین دلیل نمی توان آن را دارای اتصال قوی دانست. همچنین احتمال پوسیدگی در نقاط جوش خورده بسیار بالاست. برای اینکه بتوانید از این نوع قفسه بندی برای سالن پرورش قارچ استفاده نمایید، لازم است برخی نکات را رعایت نمایید. از جمله نکات مهم می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- برای مشکل پوسیدگی در نقاط جوشکاری شده از رنگ های محافظ و ضد زنگ در این نقاط استفاده نمایید.
- از قفسه ها و لوله ها با ضخامت بالا استفاده نمایید. ضخامت 6 به بالا مناسب است.
- برای جلوگیری از ایجاد فشار و تغییر شکل قفسه هایی که محل کمپوست است از سیم گالوانیزه 2 یا 2/5 استفاده نمایید.
- نقاط جوشکاری شده را با استفاده از پرس یا ضربه صاف نمایید.
- برای مهار هر چه بهتر قفسه ها ستون ها را متصل نموده سپس جوشکاری را انجام دهید.
قفسه بندی با استفاده از پروفیل صنعتی
قفسه بندی با پروفیل صنعتی، از بهترین انواع قفسه محسوب می گردد. قفسه پروفیل صنعتی، از جنس آلومینیوم یا گالوانیزه گرم می باشد و به صورت پیچ و مهره ای نصب می گردد. این نوع قفسه بر خلاف انواع قبلی، هزینه اجرایی بالایی دارد. اما مزایای آن بسیار بالاست. در زیر به برخی از مهمترین مزیت های این نوع قفسه اشاره خواهیم داشت.
- این نوع قفسه دچار پوسیدگی نمی شود و طول عمر بالایی دارد.
- نصب و راه اندازی این نوع قفسه ساده می باشد. به این دلیل که با پیچ و مهره نصب می گردد و نیاز به جوشکاری نیست.
- این نوع قفسه را می توان در زمان کمی متصل یا جدا کرد.
- این نوع قفسه امکان نصب تجهیزات بر روی خود را دارد.
- امکان توسعه در آینده در این نوع قفسه به سادگی ممکن است. و در مواقع لزوم می توان به تعداد یا ابعاد قفسه اضافه نمود. همچنین امکان کاهش ابعاد نیز وجود دارد.
آشنایی با ابعاد استاندارد برای قفسه بندی سالن پرورش قارچ
همانطور که گفتیم برای طراحی و اجرای قفسه بندی سالن پرورش قارچ باید نهایت دقت را داشته باشیم. تا بتوانیم قفسه بندی را به بهترین شکل ممکن اجرا نموده و بهره وری را افزایش دهیم. علاوه بر انتخاب جنس قفسه که پیش تر توضیح دادیم، یکی دیگر از موارد مهم در قفسه بندی، ابعاد مناسب قفسه می باشد. به طور کلی ابعاد قفسه بندی به ابعاد فضا بستگی دارد. اما اندازه های استانداردی برای آن در نظر گرفته شده که می توان برای قفسه بندی سالن پرورش قارچ از آن استفاده نمود. در ادامه ابعاد استاندارد برای طول و عرض قفسه ، ابعاد راهروی بین قفسه ها، ارتفاع طبقات قفسه بندی و فاصله اولین طبقه از سطح زمین را توضیح خواهیم داد.
طول و عرض استاندارد قفسه ها
عرض قفسه ها باید به مقداری باشد که به راحتی بتوان به تمام قفسه دسترسی داشت. بر اساس استانداردهای کلی، عرض هر ردیف قفسه می تواند 80، 120 یا 160 سانتی متر باشد. در سالن های کوچک معمولا از قفسه با عرض 80 استفاده می نمایند. سالن های بزرگ نیز معمولا از عرض های 120 و 160 استفاده می نمایند.
ابعاد راهروی بین قفسه ها
وجود راهرو در سالن پرورش قارچ، برای تردد بین قفسه ها بسیار حائز اهمیت است. تا کار بررسی و مراقبت و همچنین سایر امور به راحتی از طریق این راهروها انجام پذیرد. بر اساس استاندارد کلی عرض راهرو را میتوان 70 الی 75 سانتی متر در نظر گرفت. همانطور که گفتیم عرض قفسه ها را می توان 80، 120 و یا 160 در نظر گرفت. زمانی که سالن کوچک بوده و عرض قفسه را 80 در نظر بگیریم وجود یک راهرو در کنار ردیف قفسه ها کافی است. زیرا به راحتی می توان به تمام قفسه دسترسی داشت. اما هنگامی که سالن بزرگ است و عرض قفسه را 120 یا 160 در نظر بگیریم. از آنجایی که دسترسی به کل قفسه از یک طرف کاری سخت و تقریبا انجام نشدنی خواهد بود. بنابراین باید توجه داشت از هر دو طرف راهرو در نظر گرفته شود تا دسترسی به قفسه به راحتی امکان پذیر باشد.
ارتفاع طبقات قفسه ها
طبقات باید از هم فاصله مناسبی داشته باشند تا بتوان به راحتی به آنها دسترسی داشته و به خوبی آن ها را بررسی نمود. از سوی دیگر باید فاصله به گونه ای باشد که امکان نصب تجهیزات و فضای دید خوبی داشته باشد. ضمن آن که به گونه ای باشد که به راحتی بتوان اقدامات مراقبتی و کاشت و برداشت را انجام داد. طبق استاندارد کلی فاصله طبقات از هم 60 الی 70 سانتی متر می باشد.
فاصله اولین طبقه از زمین
طبقه اول قفسه را نباید مستقیما از روی زمین شروع کرد. به دلیل این که سطح زمین آلوده بوده و ممکن است قفسه را آلوده کند. نکته دیگر اینکه کف سالن باید به طور مداوم پاکسازی و شستشو داده شود. اگر اولین طبقه بر روی زمین قرار داشته باشد امکان نفوذ آب و مواد شوینده به داخل قفسه بسیار محتمل خواهد بود. به همین منظور باید اولین طبقه را با فاصله حداقل 20 سانتی متر از زمین تعبیه کرد.
نکات مراقبتی
قارچ موجودی زنده است و بسیار مستعد دچار شدن به بیماری ها و آفت ها می باشد. لذا پرورش قارچ نیاز به مراقبت مداوم دارد. جهت حفظ سلامت قارچ ها لازم است برخی نکات را رعایت نمایید، که عبارتند از:
- محیط پرورش قارچ باید پاک باشد تا از آلودگی ها و شیوع بیماری و آفت ها جلوگیری شود، بنابراین باید روزانه سالن و قفسه ها را پاکسازی و نظافت نمود.
- همانطور که گفتیم کف سالن نیاز به پاکسازی و شستشوی مداوم دارد. به همین دلیل باید از نفوذ آب و رطوبت و آلودگی و مواد شوینده به قفسه جلوگیری نمود. بنابراین لازم است اولین طبقه را در فاصله حداقل 20 سانتی متر از زمین قرار دهیم.
- جهت جلوگیری از ورود آلودگی و حشرات باید در ورودی ها و خروجی های سالن از فیلتر هوا استفاده نمود.
- کلیه ابزارها و ظروف را باید در هر بار استفاده استریل نمود.
- جهت جلوگیری از بیماری ها باید شرایط دما و رطوبت به طور مرتب بررسی و تنظیم شود.
- در صورت بیمار شدن یک قفسه سریعا آن را از سالن خارج نمایید.
البته موارد زیادی وجود دارند که رعایت آنها باعث می شود محیط بهتر و کارآمدتری برای پرورش قارچ داشته باشیم، اما هدف بیان نکات مهم تر بود. شما می توانید تجربه ها و نکاتی که به نظرتان باید برای پرورش قارچ رعایت نمود را با ما در قسمت نظرات همین مقاله به اشتراک بگذارید.
جمع بندی
در این مقاله در مورد قفسه پرورش قارچ صحبت نمودیم. اینکه لزوم استفاده از قفسه برای این است که بتوانیم حداکثر استفاده را از فضای سالن داشته باشیم. همچنین سه نوع قفسه پرورش قارچ را معرفی نمودیم. از بین سه نوع قفسه معرفی شده، قفسه با پروفیل صنعتی بهترین انتخاب است. اگر چه این نوع قفسه بندی گران است اما در مقابل سایر انواع قفسه بندی مقاومت بهتری دارد. اگر پروفیل صنعتی انتخاب پر هزینه ای بود می توانید قفسه با لوله های گالوانیزه را انتخاب نمایید. اما قفسه های ترکیبی بتن و چوب پیشنهاد نمی شود. زیرا بسیار مستعد آلودگی هستند. ضمن آنکه این نوع قفسه ها امکان توسعه و یا کاهش را ندارند. ابعاد قفسه را نیز بر اساس استانداردهای کلی و تعریف شده بیان نمودیم. اما شما می توانید با توجه به ابعاد سالن و تجهیزات و ماشین آلاتی که می خواهید در آن به کار ببرید ابعاد قفسه ها را تغییر دهید. اگر برای قفسه پرورش قارچ نیاز به راهنمایی بیشتری دارید می توانید با کارشناسان ما در متال شلف ارتباط برقرار نمایید.